Położenie

 

Gmina Nozdrzec leży na terenie Pogórza Dynowskiego i administracyjnie należy do powiatu Brzozowskiego. Obszar Pogórza Dynowskiego od strony południowej sąsiaduje z kotlinami podkarpackimi, ciągnącymi się między Pogórzem a Beskidami, tzw. Dołami Jasielsko – Sanockimi. Od strony północnej Pogórze przechodzi w prawie bezleśny krajobraz wzniesień o średniej wysokości 300-400 m.

Leżące pomiędzy Wisłokiem a Sanem Pogórze Dynowskie charakteryzuje się rusztowym układem grzbietów. Pasma wzgórz, ciągnące się z północnego – zachodu na południowy – wschód, poprzedzielane są równoległymi dolinami rzek i potoków. Najwyższe partie Pogórza wznoszą się na północ od części Dołów Jasielsko – Sanockich zwanej Kotliną Krośnieńską. Położone w okolicach Brzozowa pasma wzniesień niejednokrotnie przekraczają wysokość 500 m. Są to wzgórza: Grabówka (524 m n.p.m.), Wroczeń (501 m n.p.m.) Kopacz (536 m n.p.m.). Obszar gminy Nozdrzec charakteryzuje się znacznymi walorami krajobrazowymi, a teren gminy położony jest na wysokości od 240,7 m n.p.m. w dolinie Sanu do 464 m n.p.m.

Dolina Sanu w rejonie Nozdrzca należy do najbardziej malowniczych i atrakcyjnych okolic Pogórza Dynowskiego. Strome i urwiste zbocza opadające do Sanu, kręty jego bieg, wiele sterczących na brzegu skałek, nieraz urwistych i wysokich, nadaje tu rzece nieomal górski charakter. Rzeźbę terenu gminy kształtują dwie jednostki obszarowe o różnej wysokości. Około 90% powierzchni gminy to tereny o rzeźbie wzgórzowej i różnicy wysokości względnej na długości 750 m rzędu 60-120 m. Tereny te urozmaicone są licznymi jarami i wąwozami zachęcającymi do turystyki pieszej. Pozostałe 10% terenu gminy to płaskorówniny, leżące w dolinach rzek i potoków.

Pogórze Dynowskie wykazuje skomplikowaną budowę geologiczną, powstałą wskutek silnych ruchów tektonicznych. Obszar ten zbudowany jest ze skał należących do zespołu naprzemianległych warstw łupków ilastych i marglistych, mułowców, piaskowców oraz zlepieńców. Osady te, zwane fliszem, osadzały się przez 110 milionów lat w podłużnych basenach morskich, w obrębie geosynkliny karpackiej. W związku z tą budową podkreślić należy, że na tym terenie występują złoża ropy naftowej (Wara, Grabownica, Turze Pole) i gazu ziemnego oraz nieliczne źródła mineralne o różnych właściwościach leczniczych(Brzozów). W rejonie Nozdrzca występują warstwy inoceramowe. Stanowią one naprzemianległe łupki szare i drobnoziarniste piaskowce niebieskawo szarej barwy. Warstwy te występują m.in. w Warze i Niewistce.

Klimat Pogórza Dynowskiego charakteryzują; zimą średnia temperatura spada od -3o do -6o C, natomiast średnia temperatura lipca waha się od 17o do 18o C. Wiatry występują stosunkowo umiarkowane o sile 5- 10 m/s, przeważnie z kierunków południowo – zachodniego i południowego. Średnia roczna ilość opadów wynosi od 750 do 800 mm. W ciągu jednego roku wykazują one dużą nierównomierność, gdyż stosunkowo największa ilość opadów przypada w okresie letnim (250-400 mm), a najmniejsza w zimie (80­-180 mm). Okres trwania pokrywy śnieżnej na tych terenach kształtuje się w granicach od 60 do 150 dni. Szata śnieżna po­jawia się najczęściej na początku grudnia, a zanika na przełomie marca i kwietnia. Klimat zaś samej gminy Nozdrzec charakteryzują: średnia roczna opadów – 672,6 mm, średnia roczna temperatura 7,6 stopni C, liczba dni z pokrywą śnieżną około 80.

Gmina Nozdrzec zajmuje powierzchnię 12 169 ha, w tym: użytki rolne 7 575 ha, lasy 3613 ha, grunty zabudowane 302 ha, nieużytki 45 ha, wody 156 ha. W lasach żyją dość liczne gatunki ptaków: gile, sowy, sójki, drozdy, zięby, jastrzębie, dzięcioły, przepiórki. Natomiast na terenach zamieszkanych możemy spotkać: słowiki, jaskółki, wróble, szczygły, sikorki, sroki, gawrony i kawki. Do najliczniejszych zwierząt zamieszkujących lasy tych terenów należy zaliczyć: sarny, jelenie, dziki, lisy, borsuki, wiewiórki. W rzekach można spotkać istotne szczególnie dla wędkarzy – jelce, leszcze, okonie, płotki, szczupaki, ukleje, wierzbówki, węgorze oraz raki.

Pogórze Dynowskie ze swoją unikalną przyrodą i naturalnymi krajobrazami należy do Czarnorzecko- Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego. Park ten o powierzchni 25 784 ha zajmuje pograniczne tereny trzech byłych województw: rzeszowskiego, krośnieńskiego i tarnowskiego. Na jego terenie w formach pojedynczych występują pomniki przyrody (np. pojedyncze drzewa). Do nich zaliczyć należy dęby, jesiony, lipy wpisane do rejestru przez konserwatorów przyrody, a spotkać je można m.in. w Grabownicy, Domaradzu, Woli Komborskiej. W Nozdrzcu znajdują się 4 lipy szerokolistne i 5 dębów szypułkowych oraz miłorząb dwuklapowy.